Günlük yaşamda kişiler birbirlerine verdikleri zararlardan sorumludurlar. Bu sorumluluk, zarar verici fiil, oluşan zarar, zarar ve fiil arasındaki illiyet bağı ile zarar verici fiilin hukuka aykırılığı halinde doğar. Zararın ödenmesini gerektirir.
Örneğin, kavga sırasında atılan yumruk nedeni ile birinin burnunun kırılmasına yol açılması halinde, yumruk hukuka aykırı fiildir. Burun kırılması zarardır ve yumruk nedeni ile meydana gelmiştir, yani illiyet bağı vardır. Öyleyse yumruk atan burun kırılmasından kaynaklanan zarardan sorumludur.
Araba kullanırken yayaya çarpılması ile yayanın bacağının kırılması halinde ise, arabanın çarpması fiili ile bacak kırılması şeklinde somutlaşan zarar arasındaki illiyet bağı açıktır. Bu örnekte araç kullanma fiilinin hukuka aykırılığı incelenerek sorumluluk belirlenir. Yani, araç kullanımında belirlenen kurallara uymama derecesi (kusur oranı) kadar, bacak kırılması zararından sorumluluk doğar.
Daha kolay anlaşılır bir örnek de silahla yaralamadır. Silahla bir kişiyi kasten yaralayan kişi, silah yaralanmasının meydana getirdiği zarardan sorumludur.
Örnekleri çoğaltmak mümkündür.
Futbol müsabakalarında oyuncuların birbirlerine zarar verdiklerini, yaraladıklarını, hatta mesleklerine son verecek derecede sakatladıklarını izlemekteyiz. Ancak bu yaralamalar sonucunda hiçbir futbolcunun kendisini yaralayan futbolcuya tazminat davası açtığını duymamışızdır.
Oysa hukuk kuralları stadyumda da geçerlidir. Öyleyse futbol oyunu içinde meydana gelen zararlar hakkında tazmin yükümlülüğünü engelleyen husus araştırılmalıdır.
Futbol sert bir oyundur. Bir kadın olarak bu sertliği ve oyun içinde sakatlanmaları, oyuncuların birbirlerine bazen de bilinçli fauller olarak açıklanan tekmelemelerini anlayabilmiş değilim.
Saha içinde gerçekleşen yaralanmaların nasıl hukuk içinde kaldığı ise açıklanmaya muhtaçtır.
Stadyuma oyun için girildiği anda başlayan, oyun başladığı süreçte sertleşen, oyuna odaklı hareketler ile sürdürülen sporculuk, gerek sporcunun kendi güvenliğini, gerekse diğer sporcuların güvenliğini riske atarak gerçekleştirilir.
Spor kuralları içinde gerçekleşen oyunda yer alan oyuncular, kendilerinin bu sert oyunda yaralanabileceklerini, sakatlanabileceklerini, hatta futbolculuk yaşamlarının sona erebileceğini bilirler. Futbolculuk mesleğinin doğasında bu vardır.
Öyleyse her bir futbolcunun, mesleğini icra ederken futbol oyunu içinde gerçekleşebilecek zararlara razı olarak bu mesleği yaptığını söylemek yanlış değildir.
Ama, futbolcusun öyleyse her zarara razı olacaksın demek de doğru değildir.
Benzer bir durumda “araçla trafiğe çıktın öyleyse trafik kazası olabileceğini biliyordun” denilemez.
Bu noktada nasıl trafik kurallarına uymakta dikkat ve özen gerekli ise, futbol müsabakası içinde futbolcuların da, futbol oyun kurallarına uymakta dikkat ve özen içinde olması gereklidir. Çünkü kurallar öncelikle sporcu sağlığı nazara alınarak oyunun düzenlenmesi amacı ile oluşturulmuştur.
Oyun içinde meydana gelen yaralanmalarda önce futbol kurallarına bakılmalıdır. Yaralanmaya neden olan hareket, bu hareketi yapan futbolcu, zarar gören ve zarar ile zarar veren hareket arasında illiyet bağı vardır. Fiilin hukuka aykırı olup olmadığı futbol kurallarına bakılarak belirlenecek, o kurallara uymada dikkat ve özen gösterilip gösterilmediği değerlendirilecektir.
Dikkat ve özen değerlendirilmesi objektif olarak yapılmalıdır. Futbol takımı taraftarlığı açısından olaya bakılmamalıdır.
Oyun odaklı futbolcunun olağan koşullarda diğer futbolcuya zarar vermek için hareket ettiğini düşünmek akılcı değildir. Bu nedenle oyun dışında düşünce ile ve belirgin zarar vermek kastı ile hareket edilmiş ise artık futbol kuralları dışında taşılmış, haksız fiil gerçekleşmiştir.
Özetle; Futbol sahası içinde oyun sırasında, oyun odaklı ve oyun kurallarına uygun süreçte meydana gelen yaralanmalar nedeni ile hukuki sorumluluk gerçekleşmeyecektir.
Ancak, oyun içinde bile olsa futbol ile ilgili olmayan, tamamen kasten yapılan bir hareket ile diğer futbolcuya zarar verilmesi halinde hukuki sorumluluk, yani tazminat yükümlülüğü söz konusu olacaktır.
Futbol üzerinden açıklanmakla birlikte, tüm spor müsabakalarına yukarıda açıklamalar geçerlidir.