Türk Hukukunda Tahkim
Tahkim

Türk Hukukunda Tahkim

Uyuşmazlıkların çözümünde ilk akla gelen dava yoludur.
Oysa uyuşmazlıkların çözümünde arabuluculuk ve tahkim gibi alternatif çözüm yollar da bulunmaktadır. Bu yazımızda tahkim kısaca incelenecektir.
Tahkim; Türk Ticaret Kanununda tanımlanan, şirketlerle ve tacirlerle ilgili ticari uyuşmazlıklarda uygulanabilen alternatif yargı ve çözüm şeklidir.
Yargılama şekli ve kuralları kendine özgüdür.
Tahkim alternatif yargı yolundan tacirler ve ticaret şirketleri faydalanırlar.
Ticaret şirketleri ve tacirlerin sözleşmeye bağlanmış ticari uyuşmazlıklarında, sözleşmede tahkim şartı bulunması halinde tahkime müracaat edilebilir.
Tahkim şartı, “işbu sözleşmeden kaynaklanan uyuşmazlıklarda tahkime gidilir” şeklindeki düzenlemedir.
Tahkim Hukuku, Uluslararası Konvansiyona dahil olan ülkelerde ve ülkemizde yıllardır uygulanmakta ve gelişmektedir. Bu nedenle, uluslararası tahkim kurallarına uygunluk esastır. Yani uyuşmazlıklarda öncelikle tahkime elverişlilik aranmaktadır.

Uyuşmazlığın elverişli olması halinde tahkim iki şekilde uygulanabilmektedir;
1-Tahkim merkezlerine başvuru suretiyle tahkim uygulaması / Kurumsal tahkim;
Tahkim usulünü işletmek üzere, kanunla kurulmuş Tahkim merkezleri vardır. Ticaret ve Sanayi Odaları ve Barolar Birliği Tahkim Merkezleri bu alanda hizmet vermekte olan kurumlardır. Sözleşmesinde tahkim şartı bulunup, tahkim merkezi belirlenmiş olan taraflar birlikte ya da ayrı ayrı, bu tahkim merkezine başvurarak tahkim prosedürünü başlatabilir. Bu durumda, usul açısından o tahkim merkezinin kurallarını kabul etmiş olurlar.
Tahkim Merkezine yapılan başvuru üzerine; taraflar, o tahkim merkezinin Hakem havuzundan kendi hakemlerini seçerler. Seçmezler ise, o tahkim merkezinin Divan heyeti her birine birer Hakem seçer. Seçilen hakemler bir araya gelir ve tamamen serbest iradeleri ile 3. bir kişiyi baş hakem seçerler.
İşte bu üç kişilik hakem heyeti, başvuru konusu uyuşmazlık hakkında delilleri toplar, duruşmaları yapar ve bir karar verir.
Bu usule kurumsal tahkim denir.

2-Kurumsal olmayan tahkim;
Taraflar, tahkim merkezlerine gitmek zorunda değildirler. Yukarıdaki prosedürü kendileri de aynen uygulayıp sonuca ulaşabilirler. Buna da kurumsal olmayan tahkim denmektedir.
Tahkim; taraflardan biri yabancı ise, (yabancılık unsuru taşıyan sözleşmelerde) uluslararası alanda da kullanılabilir.
Tahkimdeki hakem kararları, icra edilebilirlik özelliği taşımaktadır.
Tahkim hukukundaki hakem kararları; İptal davaları ve Temyiz edilebilme özelliği ile yargı denetimine tabidir.
Tahkim; genel mahkemelerden çok daha çabuk ve çok daha masrafsız neticelenmektedir.
Tahkimde karar veren hakemler; konusunda tecrübeli ticari uyuşmazlıklarda yetkin, özel eğitim almış mesleğinde uzmandırlar.

Ticari hayata barış dilerim..